10 wynalazków, które zrewolucjonizowały motoryzację

Bez tego nie byłoby współczesnej motoryzacji i uporządkowanego ruchu drogowego. Wybraliśmy 10 wynalazków, które miały istotny wpływ na rozwój światowej motoryzacji. chociaż wciąż trwa spór, który z nich był najważniejszy. Trudno te wątpliwości rozstrzygnąć, bo każdy z nich miał swoje znaczenie.

Z historii wiemy, że pierwsze tankowanie pojazdu odbyło się dzięki niemieckiej aptece, a pierwszy sygnalizator drogowy korzystał z gazu. Gdzie wydano pierwsze pozwolenie do prowadzenia pojazdu mechanicznego, gdzie powstała pierwsza mapa samochodowa czy znaki drogowe.

1783 – tablica rejestracyjna

Paryscy dorożkarze mieli na swoich dorożkach plakietkę z nazwiskiem i adresem już w 1783 roku, a takie rozporządzenie wydał król Ludwik XVI. Po ponad stu latach, w 1901 roku, system takich tablic identyfikujących pojazdy, został wprowadzony w całej Francji w 1901 roku. W tym samym okresie zaczęto identycznie oznaczać pojazdy w USA, a konkretnie w Nowym Jorku. W Polsce pierwsze tablice rejestracyjne pojawiły się w 1922 roku na mocy rozporządzenia Ministra Robót Publicznych oraz Ministra Spraw Wewnętrznych. Na tablicy oznaczenie tworzyła jedna lub dwie litery oznaczające województwo oraz kolejne cyfry.

GDDKiA – opłaty za autostrady w Polsce i w Europie

1868 – sygnalizator drogowy

Już w 1868 roku na skrzyżowaniu przed londyńskim parlamentem pojawił się sygnalizator z gazowymi lampami, które świeciły na zielono i czerwono. Takie rozwiązanie miała ułatwić parlamentarzystom przejście przez ruchliwa ulicę. Ręczną obsługą tego wynalazku zajmował się policjant. Natomiast elektryczne sygnalizatory są młodsze o 44 lata i po raz pierwszy takie klasyczne urządzenie z trzema kolorami zamontowano w 1912 roku w amerykańskim Salt Lake City.

1888 – stacja paliw

Z historycznego punktu widzenia, pierwsza stacją benzynową stała się zupełnie nieoczekiwanie apteka. Natomiast pierwszą tankującą paliwo osobą była Bertha Benz, małżonka legendarnego wynalazcy Karla Benza. W 1888 roku podczas swojej pierwszej samochodowej wyprawy w pobliżu niemieckiego miasta Wiesloch zabrakło jej paliwa. W miejscowej aptece zakupiła ligroin, produkt ropopochodny, wykorzystywany jako rozpuszczalnik, który po wlaniu do zbiornika pozwolił na ponowne uruchomienie silnika pojazdu.

Pierwsze stacje paliw w Polsce, które potocznie zwano pompami, rozpoczęły działalność w Warszawie od 1924 roku. Do tego momenty benzynę kupowano w składach chemicznych i aptekach.

1888 – prawo jazdy

Ręcznie napisany dokument zezwalający na przemieszczanie się po drogach publicznych został wydany w niemieckim Mannheim w 1888 roku. Taką zgodę od władz miasta otrzymał Karl Benz. W 1903 roku rozpoczęto wydawanie podobnych pozwoleń w Wielkiej Brytanii i Prusach.

Pierwsze przepisy poruszania się po drogach powstały w Polsce rozbiorowej w 1826 roku. Wraz z odzyskaniem niepodległości w roku 1918 pojawiły się pierwsze polskie prawa jazdy. W roku 1921 powstał pierwszy polski kodeks drogowy.

1894 – pierwsze zawody samochodowe

Pierwsze wyścigi automobilowe odbyły się w 1887 roku na terenie Paryża. Zgłosił się do nich jeden uczestnik i dlatego za rzeczywiście pierwsze współzawodnictwo uważa się zawody Paryż – Rouen, które odbyły się 22 lipca 1894 roku. Na starcie pojawiły się 102 pojazdy, w tym 39 napędzanych na parę, 38 z silnikiem benzynowym, 5 napędzanych elektrycznie, 5 wykorzystujących sprężone powietrze i jeden pojazd z mechanizmem sprężynowym. Kwalifikacje przeszło 69, a do samej rywalizacji dopuszczono 21. Trasę o długości 126 km najszybciej pokonał hrabia Albert Jules De Dion jadący czterokołowym pojazdem napędzanym silnikiem parowym. Jednak ze względu na niespełnienie wymogów regulaminowych, za ostatecznego zwycięzcę uznano Peugeot z kierowcą Albertem Lemaîtrem. Natomiast nazwa „rallye” po raz pierwszy została użyta przez organizatorów Rallye Monte Carlo w 1911 roku.

Pierwszy rajd samochodowy w Polsce odbył się w 1921 roku. Trasa wiodła wówczas z Warszawy do Białowieży, a z sześciu uczestników najlepszy okazał się Tadeusz Heyne, jadący samochodem marki Dodge.

1897 – pierwsze dilerstwo

Jednym z pierwszych na świecie dilerów aut był William Metzger (1868–1933), który sprzedawał elektryczne pojazdy Waverley w Detroit już w 1897 roku.

1903 – pierwsze znaki drogowe

Pierwsze oznaczenia drogowe stawiali już Rzymianie. W 1790 roku przed stromymi wzgórzami wokół Lozanny ustawiono ostrzeżenia dla woźniców. Jednak przełomową datą był 1909 rok, gdy komisja międzynarodowa rozpoczęła prace nad pierwszym na świecie kodeksem drogowym i projektem znaków drogowych. Wówczas powstały pierwsze cztery znaki, które miały okrągły kształt. Informowały o wybojach, ostrych zakrętach, zamykanych przejazdach kolejowych i skrzyżowaniach, a sporadycznie wykorzystywano znak o zamkniętych drogach.  W latach 20. zmieniono kształt znaków na trójkątne i dodano znaki, informujące o niezamykanych przejazdach kolejowych oraz innych niebezpieczeństwach. Na polskich drogach pierwsze znaki pojawiły się dokładnie sto lat temu wraz z odzyskaniem niepodległości.

1904 – pierwsza mapa drogowa

Za pierwszą mapę samochodową uważa się New Automobile Road Map of New York City & Vicinity z 1904 roku. Powszechnie uważa się, że najstarsza mapa znana ludzkości została odkryta w 1993 roku, na północy Hiszpanii, w jaskini Abauntz. Liczy ona 13 600 lat, i jest to piaskowcowa płytka o wymiarach 17 × 12 × 2 cm, na której zaznaczono najbliższe okolice jaskini. Najstarsza mapa narysowana na papirusie, jest mapa geologiczna odkryta w 1820 roku w Egipcie. Przedstawia ona górzyste tereny Pustymi Wschodniej kraju piramid i widać na niej oznaczone różnymi kolorami skały osadowe, metamorficzne oraz złotonośne obszary eksploatowanej kopalni. Mapa ta narysowana została za czasów Ramzesa IV (1151–1145 p.n.e.. Autorem najstarszej mapy Polski jest Bernard Wapowski (1450 – 1535 r.). W 1526 roku w technice drzeworytniczej wykonał on mapę naszego kraju w skali 1:1 000 000. Mapa ta jest najstarszym zabytkiem kartografii w Polsce, a Wapowski uważany jest za ojca polskiej kartografii.

1908 – pierwsza autostrada

Za protoplastę dzisiejszych autostrad uważa się drogi z ograniczonym dostępem tylko dla samochodów i zakazem dla traktorów, która otwarta została w 1908 roku. Łączyła Bronx River Parkway z Long Island Parkway. Pierwsza droga, która miała oddzielone pasy jezdni została otwarta w 1924 roku. Była to autostrada A8 łacząca Mediolan z Varese. Można było z niej korzystać od szóstej rano do północy i należało opłacać myto.

Pierwszą polską autostradę zaczęto budować jeszcze pod koniec lat 30. XX wieku. Jej twórcą był Piero Puricelli, pomysłodawca Autostrada dei Laghi. Miała prowadzić do Gdyni, omijając nie należący wówczas do Polski Gdańsk. Do 1939 r. wykonano jedynie 28 kilometrów.

1935 – pierwszy parkomat

Opłaty za parkowanie pojazdów narodziły się w USA. Pierwszy parkomat zbudował i uruchomił w lipcu 1935 roku prawnik i dziennikarz Carl Magee (1872-1946), który był przekonany, że w ten sposób ograniczy korki na ulicach Oklahoma City.

Prace nad pierwszym urządzeniem parkingowym w Polsce rozpoczęto w 1996 roku w firmie ZMP Mera-Błonie , a ich efektem stał się pierwszy polski parkomat.

Źródło: Wikipedia, MBS, Outdoor Magazyn