Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, zwłaszcza jego niechronionych uczestników, to absolutny priorytet dla GDDKiA. Dlatego w 2019 roku rozpoczęto audyt przejść dla pieszych na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA. W ubiegłym roku opublikowano obszerny raport z I etapu i jeszcze w 2020 r. poprawiliśmy bezpieczeństwo na 273 przejściach.
Obecnie przedstawiamy podsumowanie etapu II, podczas którego skontrolowani przejścia dla pieszych na odcinkach o najniższym poziomie bezpieczeństwa ruchu drogowego.
- W pierwszym etapie audytu ocenie poddano 682 przejścia dla pieszych
- W 2020 roku podczas II etapu kontroli stanu bezpieczeństwa przejść dla pieszych na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA poddano ocenie łącznie 2578 przejść
Audyt przejść dla pieszych etap I – wnioski i rekomendacje publikowaliśmy we wrześniu 2020 roku
Audytorzy i inspektorzy bezpieczeństwa ruchu drogowego zatrudnieni w GDDKiA wnikliwie skontrolowali przejścia dla pieszych na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA. Do kontroli zakwalifikowano przejścia najbardziej niebezpieczne, aby właśnie w pierwszej kolejności móc je przebudować lub zlikwidować. Podczas audytu szczególnie zwracano uwagę na:
- prawidłową lokalizację i geometrię przejścia,
- warunki widoczności na przejściu dla pieszych w dzień i w nocy,
- stan i prawidłowość oznakowania pionowego i poziomego,
- stan nawierzchni przejścia i przed przejściem,
- możliwość dojścia do przejść i stan miejsc oczekiwania pieszego na przejście,
- prawidłowość odwodnienia obszaru przejścia,
- prawidłowość oświetlenia samego przejścia, jak również miejsc oczekiwania pieszego na przejście przez drogę oraz odcinków dojazdowych do przejścia dla pieszych.
Najważniejsze wnioski wraz z rekomendacjami, co i jak poprawić oraz jakich błędów nie popełniać, aby na przejściach było bezpieczniej, opublikowano we wrześniu 2020 roku.
Pierwsze działania
Do końca 2020 roku, na 273 przejściach skontrolowanych w trakcie I etapu audytu, przeprowadzono różnego rodzaju działania poprawiające bezpieczeństwo pieszych. W niektórych przypadkach była to redukcja zielni, poprawa stanu technicznego chodnika, montaż płytek prowadzących, odnowa oznakowania poziomego, zamontowanie znaków przejście dla pieszych (D-6) na tle folii fluorescencyjnej lub z podświetleniem i pulsatorem nad przejściem. Część przejść została oświetlona przez GDDKiA, a w terenie zabudowanym, zgodnie z właściwością, przez samorządy. W ramach Programu Bezpiecznej Infrastruktury Drogowej 2021-2024 (PBID) oświetleniem dedykowanym doświetlimy około 12 tys. przejść dla pieszych. Przejścia nieobjęte PBID, oświetlimy w ramach przygotowywanych lub realizowanych obecnie większych inwestycji na istniejącej sieci tak, by kompleksowo poprawić widoczność na przejściach dla pieszych na całej sieci dróg krajowych.
II etap – co ocenialiśmy?
Tym razem audytem objęto przejścia na odcinkach dróg krajowych sklasyfikowanych jako niebezpieczne i wstępnie ocenione w oddziałach jako zlokalizowane w miejscach niebezpiecznych. Klasyfikacja odbywa się na podstawie danych o wypadkach drogowych, zgłoszeń od użytkowników, samorządów czy bieżących objazdów dróg. Z końcowej oceny wyłączono przejścia dla pieszych na odcinkach dróg gdzie trwa przebudowa lub budowa nowych dróg.
W woj. kujawsko-pomorskim oceniono wszystkie przejścia zarządzanych przez GDDKiA. Audyt przejść dla pieszych w woj. małopolskim (pozostających w zarządzie GDDKiA) wykonaliśmy pilotażowo w 2015 r. oraz uzupełniająco w 2019 r.
Liczbę przejść dla pieszych skontrolowanych w 2020 r. na drogach zarządzanych przez poszczególne Oddziały GDDKiA przedstawia wykres poniżej.
II etap – jak ocenialiśmy?
Każde przejście dla pieszych zostało ocenione w skali od 0 do 5 według poniżej przedstawionej zasady:
- 0 – Bardzo duże ryzyko niechronionych użytkowników ruchu – poważne ryzyko śmierci w przypadku wystąpienia zdarzenia drogowego.
- 1 – Duże ryzyko niechronionych użytkowników ruchu – ryzyko śmierci w przypadku wystąpienia zdarzenia drogowego.
- 2 – Przeciętne ryzyko niechronionych użytkowników ruchu – ryzyko śmierci lub urazów w przypadku wystąpienia zdarzenia drogowego.
- 3 – Przeciętne ryzyko niechronionych użytkowników ruchu – ryzyko urazów w przypadku wystąpienia zdarzenia drogowego.
- 4 – Niskie ryzyko powstawania zdarzeń drogowych
- 5 – Bardzo niskie ryzyko powstawania zdarzeń drogowych
Biorąc pod uwagę powyższą klasyfikację i liczbę wszystkich przejść zbadanych w ramach II etapu, ponad 30 proc. przejść uzyskało oceny 4 lub 5. Najwięcej przejść, blisko 37 proc. spośród ocenianych, uzyskało ocenę 3. Ocenę 0 – bardzo duże ryzyko – uzyskał niespełna 1 proc. przejść, natomiast 1 – duże ryzyko – niecałe 8 proc. zbadanych miejsc. Ocenę 2 – przeciętne ryzyko – blisko 23 proc.
Jakie zagrożenia na zbadanych przejściach?
Na podstawie audytu zidentyfikowano najczęściej pojawiające się zagrożenia. Na blisko 90 proc. zbadanych przejść jest to brak lub niewystarczające urządzenia dla osób niewidomych lub słabowidzących (płytki naprowadzające do przejścia i przed wejściem na jezdnię). Na nieco ponad 28 proc. zbadanych przejść zagrożeniem jest bardzo wysoka lub wysoka prędkość pojazdów zbliżających się do przejścia. Na 22,3 proc. to problemy wynikające ze zjazdów zlokalizowanych w sąsiedztwie przejść. Na nieco ponad 20 proc. zbadanych przejściach zidentyfikowano zagrożenia wynikające z braku ochrony dla pieszego na krawędzi jezdni. Na nieco ponad 14 proc. stwierdzono nieprawidłowe, brak lub niepełne oznakowanie poziome, które wpływa na bezpieczeństwo pieszych.
Niezbędne konsultacje audytorów BRD
Analizując przeprowadzone oceny przejść dla pieszych, można stwierdzić, że część zagrożeń na przejściach dla pieszych niejednokrotnie wynika z niewłaściwego zagospodarowania terenów przyległych do drogi (np. po jednej stronie drogi wybudowane jest osiedle, a po drugiej sklepy i punkty usługowe). Błędy w planowaniu przestrzennym, bez uwzględnienia lokalizacji źródeł i celów ruchu pieszego, będą jedynie potęgowały wskazywane podczas audytu niekorzystne zjawiska, nie przynosząc trwałych efektów w zakresie bezpiecznego ruchu niechronionych użytkowników dróg (w tym pieszych).
GDDKiA – zbliżamy się do finału, czyli połączenia odcinków S2 w Warszawie
Osiągnięcie trwałej poprawy bezpieczeństwa ruchu, to nie tylko właściwe projektowanie dróg z bezwzględnym przestrzeganiem zasad lokalizacji i wyposażenia przejść dla pieszych. To również konieczność podjęcia przez władze ustawodawcze działań ograniczających dowolność kształtowania ładu przestrzennego przez jednoznaczne zapisy do studiów i planów zagospodarowania przestrzennego lub co najmniej poddanie takich planów obowiązkowi opiniowania przez audytorów BRD.
Źródło: GDDKiA