Fiat 126p – ostatni zjechał z taśmy 20 lat temu

Chociaż był mały, to zmotoryzował Polskę. W założeniu konstruktorów miał być autem dla czterech dorosłych osób, ale szybko stał się autem rodzinnym z bagażnikiem dachowym i małą przyczepką. Z powodzeniem spełniał rolę auta dostawczego, bo jak wiem z autopsji, obok kierowcy, po wymontowaniu prawego siedzenia, mieściła się lodówka Polar.

Chociaż wymyślono o nim wiele dowcipów, to jednak Maluch był autem, które kochali Polacy. Dla wielu stał się spełnieniem marzeń o własnych czterech kółkach, a także pomimo wielu wad, potrafił sprawdzić się podczas długich urlopowych wypraw po najdalszych zakątkach Europy.

Polski Fiat 126p produkowany był w latach 1972-2000 przez Fiata oraz na jego licencji przez Fabrykę Samochodów Małolitrażowych, która od 1992 roku stała się częścią włoskiego koncernu jako Fiat Auto Poland. We Włoszech model ten powstawał do 1980 r., a w Polsce od 6 czerwca 1973 roku do 22 września 2000 roku.

Wyjątkowa sesja Polskiego Fiata 126 PLL LOT z rejsowymi samolotami PLL LOT

Łącznie wyprodukowano 4 671 586 egzemplarzy, z czego 3 318 674 egz. w Polsce (1 152 325 w Bielsku-Białej, 2 166 349 w Tychach). We Włoszech powstało 1 352 912 egzemplarzy. Należy dodać także, iż w latach 1975-1992 wyeksportowano 897 316 Polskich Fiatów 126p.

Fiat 126/126p był naturalnym następcą Fiata 500 Nuova, który produkowany był od 1957 roku w Turynie. Tylne koła napędzane były czterosuwowym, dwucylindrowym silnikiem benzynowym chłodzonym powietrzem o pojemności skokowej 594 cm3 i mocy 23 KM, współpracującym z czterobiegową przekładnią. Od 1977 roku montowano jednostki napędowe o pojemności skokowej 652 cm3 i mocy 24 KM.

Poza podstawowa wersją powstały także inne ciekawe wersje. Fiat 126 BIS – napędzany dwucylindrowym silnikiem czterosuwowym chłodzonym cieczą o pojemności skokowej 703 cm3 i mocy 25,2 KM. Fabryka FSM Tychy w latach 1973-1975 wyprodukowała 190 361 egzemplarzy. Rarytasem stał się Fiat 126p Cabrio, którego w latach 1991-1995 powstało tylko 507 egzemplarzy i dzisiaj są cenione przez kolekcjonerów. Austriacka firma Styer w ramach współpracy z Fiatem do 2069 egz. zamontowała silnik typu bokser o pojemności skokowej 643 cm3 i mocy 25 KM.

Historia Fiata 126 rozpoczęła się w Cassino, gdzie we wrześniu 1972 roku zmontowano 100 pierwszych egzemplarzy. Premiera światowa odbyła się w październiku 1972 r. podczas salonu motoryzacyjnego w Turynie, a 9 listopada nowy i długo oczekiwany model zaprezentowany został na warszawskim Placu Defilad.

Natomiast od 5 lutego 1973 r. bank PKO rozpoczął przyjmowanie legendarnych przedpłat na zakup samochodu, który wkrótce miał trafić do produkcji. Polaków ogarnęło wówczas prawdziwe szaleństwo i banki przyjęły znacznie więcej przedpłat, niż fabryka była w stanie wyprodukować. Czas oczekiwania szacowano nawet na 4-5 lat. Więcej szczęścia mieli ci, których wyłoniono droga losowania. Mały Fiat w 1977 roku kosztował 69 000 zł.

Pierwszy egzemplarzy Polskiego Fiata 126p został zmontowany w bielskiej FSM 6 czerwca 1973 r., a produkcja seryjna ruszyła 22 lipca. Jej zakończenie nastąpiło 22 września 2000 roku, gdyż wytwarzanie pojazdu na znacznie zużytych urządzeniach i systematycznie malejącym zainteresowaniem tym autem, stało się już nieopłacalne. Na zakończenie powstała limitowana seria 1000 egz. o nazwie Happy End, którą stanowiły pojazdy z żółtym i czerwonym nadwoziem (po 500 numerowanych egz,). Ostatni z nich (żółty) trafił do Muzeum Fiata w Turynie.

Źródło: FCA